Een kwart van de ouderen die hun partner verliest heeft moeite met het verwerken van het verlies. Dat kan leiden tot ‘verlengde rouw’, wat weer gepaard kan gaan met eenzaamheid, depressie of zelfs fysieke klachten. Digitale oplossing LEAVES ondersteunt ouderen in hun rouwproces en helpt klachten voorkomen.
Moeite met het verlies: verlengde rouw
Veel ouderen krijgen in de laatste fase van hun leven te maken met het verlies van hun partner. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat 25 procent van deze ouderen moeite heeft om met dit verlies om te gaan. Dit kan op haar beurt leiden tot eenzaamheid, depressie of fysieke klachten. Om te achterhalen wat ouderen kan helpen om te gaan met verlies, voerden het Nationaal Ouderenfonds, coöperatie DELA en Roessingh Research and Development samen met partners uit Zwitserland en Portugal een onderzoek uit onder deze doelgroep. Daarbij werden rouwende ouderen uit deze 3 landen geïnterviewd. Wat bleek? Ouderen blijken behoefte te hebben aan lotgenotencontact.
‘Ze vinden dat het maar snel over moet zijn’
De geïnterviewde ouderen gaven aan dat, na het overlijden van hun partner, zij vaak niet de steun vonden in de directe omgeving waar zij wel op hadden gehoopt of zelfs gerekend. Achtergebleven partners merken dat het contact - als alleenstaande - met de vertrouwde kring anders voelt dan voorheen. Zo geeft een van de deelnemers aan dat hij het erg vindt dat mensen uit zijn netwerk niet meer vragen naar hoe hij zich voelt na het verlies van zijn vrouw. Alsof ze dat niet durven. 'Ze vinden snel dat het maar eens over moet zijn, terwijl het proces voor degene in rouw juist net begint.'
In het kader van de Week tegen Eenzaamheid maakte LEAVES een film over rouw. Is er bijvoorbeeld een goede manier om te rouwen? En wat houdt complexe rouw eigenlijk in? Lex en Lotte gaan met experts in gesprek.
Op zoek naar mensen in hetzelfde schuitje
Omdat ouderen in hun omgeving niet de steun vinden waar ze naar op zoek zijn gaan ze vaak op zoek naar nieuwe contacten voor steun. Degenen die in hetzelfde schuitje zitten, zijn daarbij het meest waardevol. Een vrouw van 74 jaar, die 24 jaar samen was met haar partner, geeft aan dat ze het afschuwelijk vond opeens alleen te zijn na alles samen te hebben gedaan. 'Ik kon nergens mijn verhaal kwijt. Het contact met lotgenoten is voor mij heel belangrijk. Fijn om met iemand te praten die weet hoe het voelt. Je begrijpt het pas als je het zelf hebt meegemaakt.'
Een digitale oplossing die helpt bij het rouwproces
Uit onderzoek blijkt dus dat ouderen een steun in de rug kunnen gebruiken bij het verwerken van het verlies van hun partner. Om hierbij de ondersteunen ontwikkelt het project LEAVES een online service voor rouwende ouderen. Een virtuele hulpverlener geeft uitleg over het rouwproces, biedt oefeningen aan en laat de gebruiker reflecteren op het voorbije leven met de overledene. De applicatie ‘Before you leave’ helpt hierbij door herinneringen aan de partner vast te leggen. De virtuele hulpverlener let ook op eventuele complicaties en verslechtering van de emotionele toestand van de oudere. Al deze online ondersteuning kan worden gecombineerd met contact met een ‘echte’ hulpverlener.
Online service in ontwikkeling
De online applicatie van LEAVES is nog in ontwikkeling. In 2023 rondt het project af. Bij de ontwikkeling van LEAVES wordt samengewerkt met het Nationaal Ouderenfonds, coöperatie DELA en Roessingh Research and Development. Het LEAVES-project wordt gefinancierd vanuit ZonMw, met subsidie van het programma Active & Assisted Living.