Veel ICT-oplossingen die het leven van ouderen makkelijker kunnen maken redden het niet op de consumentenmarkt. Hoe komt dat? En hoe kan je dat veranderen? Floris Venneman van Bureauvijftig pleit ervoor om ouderen écht te leren kennen en op hun behoeften in te spelen. ‘Gun het jezelf om de doelgroep te begrijpen, dan komt de rest vanzelf.’
Waarom gaat het opschalen van deze oplossingen zo moeizaam?
‘In een notendop? Omdat de technologie nu vaak centraal staat, terwijl het om oplossingen moet gaan. Oplossingen die aansluiten bij behoeften van senioren, dat moet het uitgangspunt zijn.’
Is dat nu nog niet zo?
‘Wij zien dat er vooral gedacht wordt vanuit problemen van de organisatie. Er wordt dan naar de innovatiemanager gekeken om met oplossingen te komen om zorg efficiënter, beter, goedkoper etcetera te maken. Dan is het vaak sexy, slim en handig om naar nieuwe technologie te grijpen. De zorgprofessional moet vervolgens die technologie gaan gebruiken, en ook de cliënt moet zich aanpassen aan die nieuwe oplossing. Maar zo werkt de wereld niet. Je moet eerst kijken naar de behoeften van de gebruiker. Waar ligt hij of zij wakker van? Wat maakt een cliënt blijer en hoe kun je een zorgverlener ontzorgen? Als je dat doet ga je vanuit de gebruiker innovaties bedenken, in plaats van ze push, push, push aan hen opdringen.’
Jij pleit er dus voor om jezelf in de leefwereld van ouderen te verdiepen?
‘Ja. Er wordt vaak gezegd dat ouderen helemaal niet openstaan voor technologie, maar dat is niet zo. De oudere consument omarmt technologie prima. De meesten hebben een smartphone of tablet, dat is vaak ook hun lifeline. Bouw dat verder uit zou ik zeggen, in plaats van weer een nieuwe tool ontwikkelen voor in huis.’
Zijn senioren wel op de hoogte van de mogelijkheden van technologie?
‘We weten uit onderzoek dat senioren nauwelijks op de hoogte zijn van technologische mogelijkheden, laat staan dat ze weten waar ze bijvoorbeeld een zorgrobot kunnen kopen. Als ouderen al met innovaties te maken krijgen, dan is dat via de zorg. En er zijn maar weinig echt goede campagnes vanuit de overheid.’
Kan de Stimuleringsregeling E-Health Thuis (SET) nog verschil maken?
‘Dat weet ik niet. Ik ben erg benieuwd of het met de SET-regeling lukt om e-healthoplossingen op te schalen. De regeling bouwt naar mijn idee voort op het push-idee, dus vanuit de technologie die er al is. Zitten mensen daar wel op te wachten? Gaan we niet weer hetzelfde verhaal krijgen? Bestuurders die zichzelf op de borst kloppen. Aanbieders die weer met een mooi idee op de proppen komen. En de consument die weer vergeten wordt.
‘Tegen technologiebedrijven, aanbieders van innovaties en ook zorgorganisaties zou ik willen zeggen: ”Durf vreemd te gaan, leer van elkaar en van de aanpak van grote bedrijven.” Zij weten wél hoe je consumenten kunt bereiken. En als dat te ver van je kerntaak afstaat, ga dan een partnerschap aan met een partij die weet hoe consumentenmarketing werkt.’
Tot slot: wat wil je mensen op het congres OuderenzorgTECH meegeven?
‘Dat het niet gaat om de zorgtechnologie zelf, maar om de vraag: “Hoe maken we het leven van ouderen leuker?” Ken je eigenlijk die oudere wel, snap je wel wie je voor je hebt? Vanuit de consumentenmarketing volgen we niet de route van technologie naar consument, maar van consument naar technologie. Het gaat uit van de gebruiker, niet van technologie. Gun het jezelf om de doelgroep te begrijpen, dan komt de rest vanzelf.’
Over OuderenzorgTECH
Het congres OuderenzorgTECH vindt op 7 november plaatst in de Jaarbeurs in Utrecht. ZonMw is één van de partners van het congres, net als het programma Active and Assisted Living. De presentatie van Floris Venneman begint om 10.15 uur en is getiteld “Sneller opschalen? Verkoop (zorg) technologie rechtstreeks aan consumenten! U kunt zichzelf nog aanmelden voor het congres.
© ZonMw 2019
Auteur José van Berkum Fotografie Anouk de Kleermaeker (Studio309)