Interviewreeks ETH: 'Je wordt er innovatiever door'

Marcel Meinders is senior researcher bij Wageningen Food and Biobased Research (WFBR) en Ron Wehrens is data analist en Business Unit Manager bij Biometris, beide onderdelen van Wageningen University & Research. Biometris ontwikkelt statistische en wiskundige methoden. Een expertise die Marcel nodig had om zijn onderzoek uit te kunnen voeren. Het doel van het onderzoek: tools ontwikkelen en implementeren om de watermigratie in snacks te monitoren op basis van nabij-infrarood (NIR) beelden.

Kunnen jullie iets meer vertellen over het onderzoek?

Marcel: “In dit onderzoek bekeken we hoe we de knapperigheid van de korst bij snacks kunnen verbeteren. Eén van de belangrijkste aspecten in dit proces is de watermigratie naar de korst. Vergelijk het met een beschuitje. Een droog beschuitje is lekker knapperig, maar als je dat vervolgens in de thee sopt, wordt het beschuitje zacht. Door het water dat in het beschuitje wordt opgenomen. Dat gebeurt eigenlijk ook in de korst. Een bitterbal of kroket bestaat uit een warme, waterige binnenkant met een knapperig korstje omheen. Dat korstje moet dus droog zijn. Verschillende aspecten kunnen hier mogelijk invloed op hebben: bewaar je het product in de vriezer, bereid je het de magnetron of frituur, wordt het product na bereiding warm gehouden onder een hete lamp etc.

Om de knapperigheid te kunnen verbeteren, wilden we daarom precies weten: waar komt het water vandaan, hoe komt het in de korst, hoe lang duurt het voordat het water wordt opgenomen en waar is dat van afhankelijk? Dat is best moeilijk te meten en we vroegen ons af of dat niet makkelijker kon met behulp van een nabij-infrarood camera. Dus of je hiermee de waterconcentratie aan de oppervlakte kan meten en daarnaast kan zien waar vet wordt opgenomen en waar niet? Daarvoor hebben we de hulp van Ron ingeschakeld.“

Hoe hebben jullie de samenwerking aangepakt?  

Marcel: “We hebben vooraf duidelijke plannen gemaakt over wie wat ging doen. Ook over de onderlinge communicatie. We bespraken de resultaten in meetings en projectbesprekingen en keken vanuit daar hoe we de resultaten vervolgens verder konden uitwerken. Soms moet je dan een beetje bijstellen of je focus iets verleggen. Dat ging hartstikke goed en was ook leuk om te doen.”

Hoe ging het onderzoek in zijn werk?

Ron: “Het onderzoek viel eigenlijk uiteen in twee stukjes. In het eerste stukje hebben we gekeken hoe we met de beelden van de nabij-infraroodcamera de verschillende componenten konden identificeren. Marcel gebruikte natuurlijk geen echte kroketten, maar bakjes met verschillende stoffen. Dus een bakje kruim, een bakje olie, een bakje vulling etc. We keken vervolgens of je op de beelden het water of de olie kon onderscheiden van het kruim. En dat kon!  

De tweede vraag was of we een model konden maken om te voorspellen hoeveel water er in het kruim zit. Als je van een aantal bakjes precies weet hoeveel water erin zit, kun je dan een model maken om voor een willekeurig bakje te voorspellen hoeveel water er in dat bakje aanwezig is? Ook dat is gelukt.”

Marcel: “Het is een geavanceerde mathematische techniek om te kijken wat de fouten zijn in zo’n systeem en of zo’n voorspelling klopt. En daar heeft de club van Ron gewoon erg veel ervaring mee. Die expertise was voor het onderzoek heel belangrijk. Als je dit toepast op verschillende producten, methodes van bereiden, bewaren etc, dan krijg je relatief snel inzicht wat je kunt doen om dat migreren van het water te beinvloeden.”

Zijn jullie nog tegen uitdagingen aangelopen?

Ron: “Normaal gesproken ontmoet je elkaar om het onderzoek te bespreken, of loop je even bij elkaar binnen. Vanwege corona hebben we het met teams-meetings moeten doen, maar dat ging eigenlijk prima. Maar ik heb zelf de opstellingen waarmee de metingen zijn gedaan niet live gezien. Dat is eigenlijk best jammer. Verder hebben we geen hinder ondervonden.”

Wat heeft de samenwerking binnen het hotelproject jullie gebracht?  Wat zijn de belangrijkste geleerde lessen?

Ron: “Dit subsidie-instrument maakte het mogelijk om de samenwerking aan te gaan en het gaf aanleiding om contact met elkaar te zoeken. We werken allebei in een projectorganisatie, wat betekent dat zo’n samenwerking alleen mogelijk is als er ook budget beschikbaar is. Het hotelprincipe maakt samenwerkingen mogelijk bij lopende projecten, waarbij een bepaalde expertise van toegevoegde waarde kan zijn. Dat was bij ons ook het geval. Er is duidelijk behoefte aan deze vorm van financiering, waarbij mensen de mogelijkheid krijgen om gebruik te maken van kennis die elders al aanwezig is.”

Marcel: “Het leverde ook een versnelling op in de kennis die we binnen het project ontwikkelden. Zonder deze samenwerking hadden we nooit zoveel data kunnen genereren. Hoe meer data je kunt genereren, hoe beter je model wordt en hoe nauwkeuriger je kunt werken. En des te beter is je inzicht om veranderingen of verbeteringen aan te kunnen brengen in je product. Het gaat niet om het hotel an sich, maar om de uitkomst ervan. We kunnen nu beelden maken waarin we de watervariatie snel tweedimensionaal kunnen zien. Hiermee kunnen we die data verder analyseren binnen het onderzoek.”

Hebben jullie tips voor andere onderzoekers die op een soortgelijke manier onderzoek willen doen?

Marcel: “Kijk welke hotels er zijn en ga op zoek naar wat je nodig hebt in je project. Het is een goede manier om andere mensen te leren kennen en het verbreedt je horizon. Je weet zo beter wat de ‘state of the art’ van bepaalde technieken is. En heel belangrijk, je wordt daardoor innovatiever.”

Ron: “Ik denk dat dat een heel belangrijk aspect is. We zien het vaker dat groepen bijvoorbeeld een eigen statisticus in huis hebben. Zo’n persoon spreekt met de onderzoekers, kent de achtergronden en specialiseert zich in het gebied dat relevant is voor de vragen. Maar daardoor loop je dan ook weer het risico dat je op een eilandje zit en dat je niet alles gebruikt wat er in de wereld al bekend is.”

Hoe gaan jullie nu verder? Komt er een vervolg op jullie samenwerking?

Marcel: “Dat is ook afhankelijk van het budget, omdat het gekoppeld moet zijn aan een project. Op dit moment hebben we geen gezamenlijk project, maar ik zou de samenwerking heel graag willen voortzetten. Eén van de redenen waarom we het ook heel mooi vonden om dit hotelproject samen met Ron te doen, is dat we tools hebben ontwikkeld die ook gebruikt kunnen worden bij de analyse van andere beelden. Bijvoorbeeld van suikergehaltes. Wat we hebben gedaan, is dus niet alleen belangrijk voor dit project. Ik ben ervan overtuigd dat zo’n vraag binnen een ander project weer naar boven komt en dan gaan we direct weer naar Ron. Het is gewoon heel prettig om samen te werken met mensen die andere kennis en expertises hebben. Daar leer je weer van en dat geeft energie.”

Ron: “In die zin vind ik het heel jammer dat de hotels zijn afgelopen, maar wie weet komt er iets vergelijkbaars in de toekomst. Het hotel is ideaal om met elkaar in contact te komen en elkaar te leren kennen. En dan hoop je daarna samen verder op te trekken. Als manier om groepen bij elkaar te brengen, vond ik het een prettig en nuttig instrument.”