Martijn da Costa, clusterhoofd Gehandicapten en Chronisch Zieken van ZonMw, blikt vooruit op de komende gemeenteraadsverkiezingen en een bijzondere talkshow van ZonMw.
Volgende week zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Drie dagen lang kunnen we de gang maken naar het stemhokje, om daar invloed uit te oefenen op de lokale politiek. En dat allemaal dankzij het algemeen kiesrecht dat we in Nederland al meer dan honderd jaar kennen.
Toch is die gang naar de stembus, zeker als je het letterlijk neemt, voor veel mensen niet zo vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld voor de meer dan twee miljoen Nederlanders met een beperking. Die kampen met veel obstakels bij het stemmen. Zo zijn veel stemlokalen minder toegankelijk voor mensen met een rolstoel. Verder is de stempas voor blinden en slechtzienden vaak onleesbaar en de kandidatenlijst – met het formaat van een ouderwetse krant – voor veel mensen niet te hanteren.
Je vraagt je dan al snel af, hoe zou het beter kunnen? Daar hebben Ellis Jongerius en Otwin van Dijk wel een mening over. Ellis Jongerius is directeur van de LFB, de belangenvereniging voor en door mensen met een beperking. En Otwin van Dijk is burgemeester van de gemeente Oude IJsselstreek, gelegen in de Achterhoek. Lees in deze nieuwsbrief een interessant dubbelinterview met deze twee voorvechters op het gebied van inclusiviteit. In deze editie komen verder nog veel meer mensen met (en zonder) beperking aan het woord. Hoe ervaren zij de verkiezingsdag? Waar lopen ze tegenaan bij het stemmen? En wat zou er volgens hen beter kunnen?
Ondertussen financiert ZonMw regelmatig onderzoek naar toegankelijkheid van het stemproces. Zo wordt vanuit Kennis over Zien, onderdeel van Expertisefunctie Zintuiglijke Beperkingen, onderzoek gedaan naar toegankelijk stemmen voor mensen die blind of slechtziend zijn. Ton van Weerdenburg van de Oogvereniging en Dennis van Scherpenzeel van Kennis over Zien ververtellen in deze nieuwsbrief meer over dat onderzoek.In dit geval blijft het niet bij onderzoek alleen: Kennis over Zien werkt samen met vijf gemeenten om verbeteringen door te voeren. En dat allemaal aan de hand van de ervaringen van mensen met een visuele beperking.
Met een toegankelijke stembus faciliteren we niet alleen de kiezer, maar we voldoen ook aan een plicht: namelijk die beschreven staat in het VN-verdrag handicap. Met het ratificeren van dit verdrag, ruim vijf jaar geleden, verplichtte Nederland zich om te garanderen dat ook mensen met een beperking ten volle kunnen deelnemen aan het politieke en openbare leven. In het verdrag worden de waarborgen rondom stemprocedures en toegankelijkheid van faciliteiten met nadruk genoemd.
Deze elementen, en nog veel meer, komen ook aan bod tijdens een bijzondere talkshow die ZonMw op donderdag 7 april organiseert. Onder leiding van journalist en voormalig NOS-nieuwslezer Gijs Wanders en EO-programmamaker Mari Sanders gaan gasten uit de wetenschap, beleid en praktijk met elkaar in gesprek over het VN-verdrag Handicap en de rol van kennisontwikkeling.
En ondertussen denk je misschien: de komende dagen staan wel meer talkshows in het teken van de verkiezingen, alweer een talkshow? Er zijn er al zoveel!. Van Jinek tot Op1, en van HLF8 tot aan Avondshow. Dat is ongetwijfeld het geval, maar geen van alle duikt zo diep in de materie van toegankelijkheid en inclusiviteit als de onze. En dus zou ik, om maar in de juiste termen te blijven, gewoon kiezen voor de talkshow van ZonMw.
Martijn da Costa
Clusterhoofd Gehandicapten en Chronisch zieken