Move On: a novel balance-testing device to improve mobility after stroke

Move On: a novel balance-testing device to improve mobility after stroke is een IMDI project met als doel een met sensoren uitgeruste lopende band te ontwikkelen die kan dienen als breed toepasbaar meet- en trainingsinstrument bij balansproblemen.

Het project

Na een beroerte (CVA) hebben mensen vaak blijvende balansproblemen, wat kan leiden tot vallen en verwondingen. De neurofysiologische mechanismen van balansproblemen na een CVA zijn divers en lijken individueel te variëren. Objectieve testen voor balansproblemen zijn alleen beschikbaar in laboratoriumsituaties. Dit project gebruikt een met krachtsensoren geïnstrumenteerde lopende band. Dat kan gebruikt worden als een breed toepasbaar, all-in-one systeem, voor gedegen evaluatie van de specifieke balansproblemen en gepersonaliseerde oefeningen.

De projectleider

Alfred Schouten studeerde werktuigbouwkunde aan de TU Delft. Sinds 2012 is hij universitair hoofddocent aan de TU Delft. Daarnaast heeft hij een deeltijdaanstelling aan de Universiteit Twente. Hij houdt zich bezig met onderzoek in het veld van neuromechanica en bewegingssturing.

Interview

Het project is een samenwerking met dr Vivian Weerdesteyn van het Radboudumc waarin de focus lag op balanscontrole. Vallen is namelijk een groot probleem dat regelmatig leidt tot hoge klinische kosten. Voorheen werden bij balansmeting omvangrijke beweegbare platforms gebruikt. Die vereisten een grote ruimte en waren duur. Het project koos een andere route.

Schouten: “In de studie gebruikten we als basis een loopband die al binnen de kliniek en fysiotherapiepraktijken wordt gebruikt. In plaats van een bewegend platform op zes poten ‘onder iemand vandaan te trekken’ kun je ook testen met een loopband. We doen er onder meer een uitstaptest mee, door het Radboudumc ontwikkeld. Je trekt de band naar voren, de proefpersoon valt daardoor achterover en moet een stap naar achter doen. Wij meten wat de grootste versnelling is die iemand aankan, en ook de kwaliteit van zo’n stap bij lagere verstoringen. En dat correleert goed met wat de capaciteit is van wat mensen nog kunnen.”

Bij een andere test stond de proefpersoon stil op de band. Vervolgens verscheen een projectie waarop hij de door de beroerte aangedane voet moest plaatsen. Op het moment dat hij zijn voet optilde, verschoof de projectie. Die plotseling vereiste aanpassing blijkt mensen die een CVA hebben gehad, moeite te kosten.

Een derde test betrof systeemidentificatie. Een proefpersoon stond stil op de loopband die met wisselende frequenties werd bewogen. Schouten: “We maten bij welke frequentie ze reageren en bij welke niet. Met de twee krachtplaten onder de loopband, bepaalden we hoeveel van de balanscorrectie uit het linkerbeen kwam en hoeveel uit het rechter. In de revalidatie gaat men er meestal vanuit dat balans houden het beste gaat wanneer evenveel steun genomen wordt op beide benen. Maar hoeveel balanscontrole je uit elk been haalt, wordt daarbij niet duidelijk.”

De resultaten van deze tests worden nog volledig uitgewerkt. Wel is al aangetoond dat patiënten met een TIA of hele lichte beroerte vaak klinisch als volledig hersteld worden beoordeeld terwijl ze toch minder goed hun balans kunnen herstellen na een verstoring. Deze groep gebruikt het ‘aangedane’ been ook minder dan gezonde proefpersonen. Daarnaast blijken ze een hoger valrisico te hebben ondanks dat ze uitbehandeld zijn.

Schouten: “In een vervolgstudie we willen kijken naar het ontwikkelen van aangepaste trainingsprotocollen en het beter in kaart brengen van valrisico’s. In Nijmegen zijn bijvoorbeeld Parkinsonpatiënten een groot aandachtsgebied. Ook voor deze groep zou deze toepassing een nuttige techniek kunnen zijn. Als je beter kunt meten, kun je sneller bewijzen dat een behandeling effectief is en versnel je het hele traject.”

Impact op de zorg

De innovatie van deze speciale lopende band is voor elk revalidatiecentrum en grote fysiotherapiepraktijk betaalbaar. Een goede balansrevalidatie zal een grote invloed hebben op de alledaagse zelfstandigheid en sociale participatie van patiënten die een CVA hebben doorgemaakt. De revalidatie van deze patiënten kan hierdoor sneller verlopen. Op zijn beurt resulteert die tijdsbesparing weer in besparing van zorgkosten.