'Het gaat ons ook om wat een interventie doet in het dagelijks leven van patiënten'

Interview met Frank Hulstaert, senior-onderzoeker KCE, België
De derde subsidieronde van het Belgisch-Nederlandse samenwerkingsprogramma BeNeFIT is bedoeld voor klinische trials die bestaande interventies binnen de gezondheidszorg vergelijken op effectiviteit. Wat zijn de ervaringen binnen BeNeFIT tot nu toe? En wat kunnen nieuwe aanvragers daarvan opsteken?

Wat zijn de BeNeFIT-ervaringen van KCE?

‘Lange tijd was er in België geen publieke financiering voor grootschalige trials. Met de BeNeFIT-calls – die internationale trials mogelijk maken – en de KCE Trials kunnen we deze lacune opvullen. De samenwerking met Nederland is uitstekend, maar er is heel wat juridisch advies nodig geweest om de procedures te stroomlijnen voor onze gezamenlijke calls. Onze twee landen zijn samen overigens nog altijd te klein voor trials rond de meer zeldzame aandoeningen. De ambitie is dus om een nog bredere Europese samenwerking op te zetten, bijvoorbeeld binnen ERA4Health. De BeNeFIT-ervaring rond internationaal samenwerken is daarbij onmisbaar.’

Werk als Belgische en Nederlandse onderzoekers vanaf het begin nauw samen.
Frank Hulstaert
senior-onderzoeker KCE

Hoe is de samenwerking tussen de Nederlandse en Belgische onderzoekers?

‘De ervaring leert dat onderzoekers het beste vanaf het begin kunnen samenwerken. Dus niet in het ene land het protocol opzetten en dan pas collega’s uit het andere land erbij halen. We merken dat veel onderzoekers elkaar overigens al kennen, al zijn dat dan voornamelijk taalgenoten. Vandaar dat in de subsidievoorwaarden is opgenomen dat ook Franstalige centra worden aangehaakt. Zo kunnen resultaten ook in Wallonië worden geïmplementeerd. Voor ons een essentieel punt, want KCE is een federale instelling.’

Wat is de waarde van gerandomiseerd onderzoek voor de BeNeFIT-trials?

‘Het programma streeft naar zogeheten pragmatische trials. Daarin combineer je real world-data met randomisatie. Met randomisatie kun je interventies vergelijken en kennis verzamelen over de effectiviteit. BeNeFIT wil bijdragen aan de efficiëntie van de gezondheidszorg, maar stimuleert ook meer efficiëntie in het uitvoeren van trials. Efficiënte designs zijn bijvoorbeeld het randomiseren binnen een bestaand register of cohort. Zo ontdek je wat een interventie doet in het dagelijks leven van patiënten, met uitkomstmaten die voor hen relevant zijn. Zoals kwaliteit van leven en dagelijks functioneren; het gaat zeker niet alleen om de werkzaamheid. We zien in de projectaanvragen heel graag innovatieve designs die dit combineren.’

Heb je nog tips voor aanvragers?

‘Veel trials hebben problemen met de inclusie, de rekrutering van patiënten. Mijn advies: schat vooraf je potentiële inclusie serieus in. Durf elkaar daar ook stevig op te bevragen. Wat is reëel in jouw centrum? Is het projectvoorstel inderdaad haalbaar? Zo is te voorkomen dat een mooie studie vroegtijdig strandt.’

Tekst: Marc van Bijsterveldt (oktober 2022)