Kennis uit onderzoek naar de praktijk brengen. Dat was het doel van 6 Consortia Palliatieve Zorg die de afgelopen 8 jaar projecten hebben uitgevoerd ter verbetering van de palliatieve zorg. Om hun onderzoeksresultaten voor het voetlicht te brengen bij (zorg)professionals, directie en opleidings- en kwaliteitsfunctionarissen organiseerden de consortia 8 kennismarkten. Hiermee komt kennis uit onderzoek effectief in de praktijk.
Door de bijeenkomsten regionaal te organiseren, konden de consortia met onderwerpen in de sessies aansluiten bij de lokale en regionale knelpunten die zorgorganisaties binnen de Netwerken palliatieve zorg ervaren. Door het organiseren van deze kennismarkten, waarbij het delen van nieuwe inzichten en methodieken uit ons programma ‘Palliantie. Meer dan zorg’ centraal staat, is de samenwerking in de regio versterkt.
Maar liefst 895 professionals, zoals zorgverleners, management en opleidings- en kwaliteitsfunctionarissen, namen deel aan de kennismarkten. Met presentaties en workshops over de opgedane kennis en de behaalde resultaten kregen de potentiële gebruikers praktische tools, handleidingen en checklists aangereikt. Daarnaast kwam kennis over het in de praktijk brengen van de nieuwe werkwijzen aan bod, zoals randvoorwaarden en succes- en faalfactoren. Ook is er aandacht besteed aan patiëntenparticipatie en cultuursensitiviteit.
Met een scala aan lezingen, interactieve workshops, pitches en interviews met inspirerende sprekers kregen de deelnemers een rijk programma aangeboden. Bruikbare resultaten van de Palliantieprojecten passeerden de revue vanuit diverse invalshoeken, zoals morele dilemma’s, culturele diversiteit, veerkracht en mantelzorg. Centraal stond telkens de vertaling naar concrete handvatten om met de nieuw verkregen inzichten aan de slag te gaan in de praktijk. Tijdens en na iedere kennismarkt presenteerden onderzoekers bruikbare methodieken, e-learnings en andere hulpmiddelen voor de praktijk aan de deelnemende professionals.
Het belang van proactieve zorg in de palliatieve fase was 1 van de grote thema’s die tijdens de kennismarkten naar voren kwam. Zo kregen niet alleen deelnemende zorgprofessionals, maar ook de deelnemende beleidsmakers, docenten, studenten en coördinatoren, inzicht in hoe zij de lessen, interventies en instrumenten kunnen gebruiken om zo goed mogelijk proactieve palliatieve zorg te verlenen, aansluitend bij de wensen en behoeften van patiënten en hun naasten. Ook kreeg men informatie over mogelijkheden om palliatieve zorg in de eigen organisatie te verbeteren. Dit was met name interessant voor managers en bestuurders van zorgorganisaties. Hierdoor kregen zij handvatten om implementatie in hun eigen organisatie te ondersteunen en te faciliteren.
Daarnaast kwam het thema zingeving en betekenisgeving aan bod. Hoe voer je op de juiste manier gesprekken met mensen in hun laatste levensfase? En hoe signaleer je tijdig veranderingen bij verpleeghuisbewoners in de palliatieve fase? Alleen met de juiste communicatie is goede palliatieve zorg te verlenen. De onderzoekers gaven tijdens de kennismarkten handvatten en instrumenten voor het voeren van existentiële of spirituele gesprekken over zingeving en betekenisgeving. Daarbij moet oog zijn voor culturele en sociaal-maatschappelijke verschillen en opvattingen over het leven en de dood.
‘Inspirerend’, ‘waardevol’ en ‘praktisch toepasbaar’ is slechts een greep uit de vele enthousiaste reacties van de genodigden die de kennismarkten gemiddeld met een 7,5 beoordeelden. Een overgrote meerderheid gaf in de evaluatie aan dat de door hen bezochte kennismarkt volledig of voor een groot deel aan hun verwachtingen voldeed. Ook waardeerden de deelnemers het programma breed. ‘De opzet was erg fijn en ontspannen’, ‘een mooi interactief programma’ en ‘zinvol, leerzaam en inspirerend’, aldus enthousiaste deelnemers. De meeste kennismarkten waren – gezien de destijds geldende coronamaatregelen – online. Veel bezoekers gaven als opbouwende kritiek dan ook aan in het vervolg meer interactie te willen of – nog beter – een fysieke bijeenkomst.
Het doel van de kennismarkten was om een link te leggen tussen de onderzoeken, de opbrengsten en de praktijk. Na afloop werden direct de eerste verbindingen gelegd tussen onderzoekers en zorgorganisaties. Daarnaast geven de meeste respondenten aan dat zij bruikbare kennis meenemen naar de werkvloer, zoals duurzame inzetbaarheid, veerkracht door verbinding te creëren, samenwerken en positieve gezondheid. Ook gaven de deelnemende professionals aan handvatten te hebben gekregen om bijvoorbeeld het gesprek aan te gaan met laaggeletterden of mensen met een migratieachtergrond over leven en dood. En meer te gaan kijken vanuit het perspectief van patiënt en mantelzorger. Kortom, het waren leerzame bijeenkomsten, of zoals 1 van de deelnemers aangaf: ‘Deze effectieve manier om inspirerende informatie te krijgen smaakt naar meer!’
Benieuwd naar wat er precies aan bod kwam op de kennismarkten? Bekijk via onderstaande links de online verslagen van iedere kennismarkt.
Voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten is een goede kwaliteit van leven belangrijk. Dat betekent dat zij zorg en ondersteuning krijgen op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel vlak, aansluitend op hun wensen en behoeften. Met ons programma Palliantie stimuleren we merkbare verbetering in de palliatieve zorg door resultaten en nieuwe inzichten uit onze onderzoeksprojecten beschikbaar te stellen, zodat zorgverleners, opleidings- en kwaliteitsfunctionarissen, management van zorginstellingen en patiënten en naasten deze kunnen gebruiken. Om resultaten uit Palliantieprojecten landelijk onder de aandacht te brengen, organiseerden 6 Consortia palliatieve zorg in opdracht van ons regionale kennismarkten. Benieuwd wat tot nu toe al is ontwikkeld vanuit het programma Palliantie? Kijk op onze resultatenpagina voor een overzicht van alle resultaten tot nu toe.
Redactie Martijn Tamboer
Eindredactie ZonMw-team Palliatieve zorg
Foto header Meta Vrijhoef