Passende, laagdrempelige JGZ dankzij eHealth

Digitale toepassingen in de zorg kunnen op interesse rekenen van zorgprofessionals, ouders en overheid. Terecht, vindt Paula Zwijgers, die zo’n 30 jaar in de zorg werkt binnen de driehoek van beleid, werkprocessen en ICT. Ze houdt zich vandaag de dag hoofdzakelijk bezig met de Techagenda JGZ van het NCJ. Bij het NCJ lopen – opgestart in samenspraak met het veld – verschillende projecten om het gebruik van data en digitale middelen te bevorderen en deze verder te ontwikkelen.

Flexibele JGZ

‘Een belangrijke voorwaarde voor het bieden en ontvangen van passende zorg, is goed geïnformeerd zijn’, weet Zwijgers. ‘eHealth-middelen kunnen hieraan bijdragen.’ Ook met het oog op het Landelijk Professioneel Kader is informatievoorziening en dus eHealth waardevol. ‘Dit kader geeft ruimte voor flexibele JGZ, waarbij professionals de ondersteuningsbehoefte en -noodzaak met ouders en kind afstemmen. Zijn deze laag, dan is minder contact een optie. Dit bespaart, samen met bijvoorbeeld digitalisering van consulten, kostbare tijd. Tijd die andere gezinnen juist hard nodig hebben.’

‘Een belangrijke voorwaarde voor het bieden en ontvangen van passende zorg, is goed geïnformeerd zijn. Digitalisering kan hieraan bijdragen.’

Platforms en algoritmen

Zwijgers geeft een voorbeeld van een techproject van het NCJ. ‘Ouders bleken behoefte te hebben aan een digitaal platform waar ze alle informatie over gezonde opvoeding – van schermtijd tot eten – konden vinden. Zo’n platform ontwikkelen we nu. We bundelen alle middelen en informatie die al voorhanden is en vullen waar nodig aan. Én we voegen een 24/7 chat- en belmogelijkheid toe.’

Een ander voorbeeld betreft advisering over voeding en gezond gewicht. ‘Artsen geven nu nog op basis van lengte, lichaamsgewicht en de groeicurve een advies’, schetst Zwijgers. ‘Dat kun je vrij makkelijk automatiseren door aan algoritme een advies te laten produceren op basis van getallen die je invoert. Artsen vervullen uiteraard nog steeds hun adviserende rol, maar krijgen daarin wat ondersteuning van het algoritme.’

Samenwerken

‘Door de decentralisatie zijn we geneigd om allemaal het wiel opnieuw uit te vinden’, merkt Zwijgers. ‘Maar het is veel slimmer om krachten te bundelen, zeker voor eHealth: de middelen kosten vrij veel geld en denkkracht. Een dashboard dat we ontwikkelen om ouders en professionals in één oogopslag te laten zien hoe een kind functioneert op allerlei vlakken, stellen we bijvoorbeeld meteen beschikbaar voor iedereen.’

Het NCJ ontwikkelt een zogenoemde JGZ-store waarin alle eHealth-middelen en ideeën hiervoor komen te staan. Ook overlegt het regelmatig met projectleiders van het ZonMw-programma Versterking uitvoeringspraktijk JGZ over nog meer manieren om samenwerking te stimuleren en digitale innovaties meer bekendheid te geven. Zwijgers: ‘Een van de projecten onder dit programma is I-JGZ. We onderzoeken in de praktijk hoe we eHealth-middelen kunnen implementeren en op elkaar laten aansluiten.’

Digitalisering

De JGZ biedt ondersteuning op maat. Digitalisering ondersteunt zowel ouders als professionals om zorg op verschillende wijzen, plaatsen en momenten te kunnen aanbieden en ontvangen. En helpt om ouders en jeugdigen eigen regie te geven. Zo kunnen ouders zelf toegang krijgen tot de kindgegevens met behulp van ouderportalen, helpen diverse apps ouders met het verduidelijken van hun zorgvragen en zijn er online platforms waarbij ouders ervaringen kunnen delen of hulp kunnen vragen aan jeugdprofessionals. Tegelijkertijd ondersteunt de technologie ook de professional doordat data gekoppeld en geïntegreerd kunnen worden in de digitale dossiers. Omdat er behoefte is aan digitale ondersteuning en tegelijkertijd veel digitale innovaties worden ontwikkeld, is het van belang om zoveel mogelijk kennis over digitale innovaties te delen. En de applicaties vrij beschikbaar te maken, zodat het wiel niet overal opnieuw uitgevonden hoeft te worden. Door gezamenlijk optrekken wordt er meer impact gegenereerd en worden er geen energie en middelen verspild.

Rol van ZonMw

ZonMw investeert in onderzoek en ontwikkeling binnen de JGZ. Onder andere door het financieren van onderzoek naar de wijze waarop de JGZ het beste kan bijdragen aan de gezondheid van kinderen en jongeren op scholen. Zoals het gebruik van apps waarmee ouders en jongeren meer regie krijgen in hun hulpvraag. Een ander voorbeeld is de ontwikkeling van een applicatie die professionals kan ondersteunen bij het interpreteren van groei- en ontwikkelingsgegevens van prematuren. Maar ook het JGZ-richtlijnenspel is een mooi voorbeeld van een digitale innovatie waarmee professionals hun kennis van richtlijnen up-to-date kunnen houden.

Samenwerking

ZonMw werkt voor de jeugdgezondheidszorg samen met talrijke organisaties, zoals het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, het Nederlands Jeugdinstituut, beroepsverenigingen, brancheorganisaties, praktijkinstellingen, hogescholen, universiteiten en kennisinstituten zoals TNO en Trimbos instituut.

Tekst Leene Communicatie. Portret Martin de Bouter. Sfeerbeeld Studio Oostrum