Online Centering voor zwangere Eritrese vrouwen in coronatijd

Wat is Online Centering?

Online Centering is de online variant van CenteringZorg. Deze vorm van zorg komt van oorsprong uit de Verenigde Staten. Daar krijgen kwetsbare zwangere vrouwen onder de noemer CenteringPregnancy groepsgewijs verloskundige zorg. Tijdens de bijeenkomsten is er volop ruimte om onderling van gedachten te wisselen en ervaringen te delen over zwangerschap, bevalling en geboortezorg. Zo’n tien jaar geleden haalde Marlies Rijnders van TNO deze aanpak naar Nederland en paste die aan op de situatie hier.

Hoe is Online Centering voor zwangere Eritrese vrouwen tot stand gekomen?

Als tolk en cultuurmediator signaleerde de Eritrese Amy Welde Selase dat in Amsterdam de zwangerschapszorg voor haar landgenoten te wensen overliet. Deze vrouwen weten vaak niet wat een verloskundige is en welke zorg in ons land voor hen beschikbaar is als ze zwanger zijn. Ze lopen daardoor meer risico op problemen tijdens zwangerschap en geboorte. Enkele jaren geleden nam Welde Selase contact op met de GGD om te vragen hier iets aan te doen. Toen de GGD vervolgens met verloskundigen van Amsterdam ging praten, bleek dat ook zij problemen ondervonden met het een-op-een zorg bieden aan deze groep zwangere vrouwen. Op dat moment werd het idee geopperd om CenteringZorg aan te bieden.

Een van de ervaren verloskundigen die Centering-groepen draait, is Anne Bedaux. Aan haar werd gevraagd of ze dit ook wilde doen speciaal voor Eritrese zwangere vrouwen. Die uitdaging nam ze graag aan. Met Welde Selase als co-begeleider en tolk Tigrinya – een taal die onder andere in Eritrea wordt gesproken – heeft ze inmiddels diverse groepen gedraaid.

Echter zorgde de coronacrisis ervoor dat het niet meer mogelijk was om de groepsbijeenkomsten live te organiseren. Samen met TNO besloten Bedaux en Welde Selase meteen om de Centering online aan te bieden. Daarvoor kregen ze ondersteuning van ZonMw vanuit het COVID-19-programma. CenteringOnline, die medio vorig jaar van start ging, bestaat uit tien sessies van telkens twee uur en wordt gemiddeld bijgewoond door vijftien vrouwen. Ook is er een voorlichtingsfilm gemaakt in het Tigrinya over COVID-19 en een informatiesheet voor verwijzers (iedereen mag iemand verwijzen, er zijn geen drempels voor deelname). 

'Online werkt laagdrempelig en zorgt evenals de live bijeenkomsten voor interactie en groepsdynamiek'

Wat zijn de ervaringen met Online Centering?

Tot nu toe zijn er negen groepen aangeboden. Bedaux is erg tevreden over deze vorm van Centering. `Online werkt laagdrempelig en zorgt evenals de live bijeenkomsten voor interactie en groepsdynamiek. Wel is het voor deze vrouwen, die vaak ongeschoold zijn en nooit met Zoom hebben gewerkt, in het begin erg moeilijk. Uiteindelijk lukte het iedere deelnemer. Alle zwangeren waren erg gemotiveerd. Het is een heel dankbare doelgroep die openstaat voor nieuwe kennis, die soms haaks staat op hun gewoonten.’

Online Centering voor Eritrese zwangeren is zelfs zo goed bevallen, dat dit format ook na corona gehandhaafd blijft, zegt Bedaux. `Niemand hoeft meer te reizen, wat niet alleen tijd maar ook kosten bespaart. Bovendien kunnen er per bijeenkomst meer vrouwen meedoen. Het grootste voordeel is dat je niet meer locatie-gebonden bent. Door de online benadering kunnen Eritrese vrouwen vanuit heel Nederland meedoen. Op heel veel plekken in het land wonen er slechts een paar, waardoor een live bijeenkomst daar niet mogelijk zou zijn.’

Verder ziet de Centering-verloskundige nog andere mooie bijkomstigheden als gevolg van het online samenzijn. ‘Er worden daardoor netwerken gevormd. Ze zitten dan met elkaar in een groeps-app die ze heel enthousiast gebruiken. En als een kind wordt geboren, delen ze foto’s met elkaar en nodigen ze elkaar uit. Zo ontmoeten ze in hun eigen regio landgenoten die ze anders nooit waren tegengekomen. Eenzaamheid speelt sterk bij deze groep vrouwen in ons land.’

Plannen om Online Centering uit te breiden

Bedaux vertelt dat er plannen zijn om CenteringOnline uit te breiden. De bedoeling is om dezelfde Eritrese doelgroep een vervolg aan te bieden na de zwangerschapsperiode. Dit soort bijeenkomsten, dat nog ontwikkeld moet worden, noemt Bedaux CenteringOuderschap. `Dit concept willen we eveneens online aanbieden. Het doel is om onze doelgroep een kansrijke start te bieden tijdens de eerste duizend levensdagen van hun kind. We gaan dan met ouders praten over ouderschap en opvoeden in Nederland. Dat moet aansluiten bij de belevingswereld, cultuur en het kennisniveau van de deelnemers en de jeugdgezondheidszorg en het sociaal domein.

Wilt u hierover meedenken? Neem dan contact op via CPEritrea@gmail.com of kijk voor meer informatie op www.centeringzorg.nl.