Verbinding vanuit de positieve gezondheidsbenadering

Blog door Cindy de Bot
Mijn verpleegkundig hart klopt voor het werken aan de verbinding tussen onderzoek, onderwijs en zorgpraktijk vanuit de positieve gezondheidsbenadering. Hierdoor draag ik bij aan een andere invulling van zorgverlening met het oog op wat een burger wel kan, op welbevinden en veerkracht in plaats van ziekte.

Cindy de Bot is docent-onderzoeker bij Avans Hogeschool en één van deelnemers aan het 2-jarig verpleegkundig leiderschapsprogramma Leadership Mentoring in Nursing Research (LMNR) 2.0. Zij richt zich op  onderzoek vanuit onder andere de positieve gezondheidsbenadering om interprofessionele samenwerking tot stand te brengen in onderzoek, onderwijs en klinische praktijk in de gezondheidszorg. Daarnaast werkt ze aan het initiëren en stimuleren van verpleegkundig onderzoek in de breedste zin van het woord bij de opleiding Verpleegkunde en andere opleidingen in het maatschappelijke domein. Ze is daarnaast betrokken bij het thema palliatieve zorg.

Verpleegkundig leiderschap in de COVID-19 situatie

In maart 2020 kwam het advies om thuis te werken en ging ik digitaal onderwijs voor onze hbo-verpleegkunde studenten verzorgen. Een hele ingrijpende en 'hands on' verandering.

'Dat onze verpleegkunde studenten en alle zorgprofessionals in de zorg in korte tijd voor een enorme en nieuwe uitdaging stonden in deze crisissituatie moge duidelijk zijn. Het zoeken naar de juiste vorm van didactisch verantwoord online onderwijs en ook nog 2 kinderen die thuis waren en een thuiswerkende man, vormden wel een uitdaging.'

Bijdragen in de zorg

Avans Hogeschool gaf ruimte aan medewerkers die iets wilden bijdragen aan de maatschappij. Zo konden docenten bijvoorbeeld vrijgesteld worden van werkzaamheden voor Avans, zodat zij zich kunnen inzetten in sectoren waar hun hulp hard nodig is. Toen dit duidelijk werd, ben ik meteen in actie gekomen. Ik kon niet niks doen en ben enkele weken bijgesprongen in de thuiszorg in mijn eigen dorp. Ik werd met open armen ontvangen, door collega verpleegkundigen én de ouderen bij wie ik langsging.

Ik vond het wel lastig om te zien hoe pijnlijk de situatie soms was voor kwetsbare ouderen, én voor de zorgverleners. Zorgmomenten waren – waar verantwoord natuurlijk – ingekort om contactmomenten zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast was er het gemis van kleinkinderen en andere familieleden en de angst voor de eigen gezondheid. Gelukkig hadden veel van de ouderen via de tablet of de ouderwetse telefoon wel goed contact met hun familie.

Ik vond het ondanks de situatie fijn om weer even terug te zijn in de praktijk, waar je wat beschreven staat in het lesmateriaal weer aan den lijven ondervindt. Af en toe word je weer met je neus op de feiten gedrukt: in theorie kunnen dingen als ‘eigen regie’ of  ‘zo lang mogelijk thuis blijven wonen’ nog zo mooi beschreven staan, de praktijk blijkt soms toch ingewikkelder. Dat zijn zaken die ik meeneem in mijn lessen en in het onderzoek.

Thuis ge- of ontspannen?

Doordat ik nu 100% thuiswerk in plaats van bij Avans Hogeschool is er een minder strikte scheiding tussen thuis en werk. Er zit veel minder een begin en einde aan een werkdag en privé en werk lopen door elkaar heen, waardoor ik veel moeilijker even 'niets' kan doen.

Ik merk dat ik veel met de COVID-19 situatie bezig ben, vooral hoe gaat het lopen voor de nieuwe lichting verpleegkunde studenten, die in augustus gaat starten met minimale contacturen binnen de muren van de hogeschool en veelal digitaal onderwijs.

Ontspanning: sporten in de sportschool, wat ik 3x per week deed. Het volgen van work-outs digitaal: ik ben er te onrustig voor. Thuis zijn is voelt niet als 'het nieuwe normaal'.

Gelukkig helpt het zonnetje en de achtertuin op z’n tijd en de gedachte dat we met z’n allen steeds dichter bij de dag komen, dat de tijden van COVID-19 voorbij gaan, maar die onrust van 'hoe nu verder' blijft.

 

Verpleegkundig onderzoek en LMNR-activiteiten

Praktijkgericht onderzoek kwam stil te liggen of de dataverzameling werd digitaal uitgevoerd. Ook het LMNR-programma, waarin het ontwikkelen van verpleegkundig  leiderschapskwaliteiten voorop staat, verdween wat op de achtergrond. Tussen het (digitale) onderwijs door, zou ik me normaal gesproken prima kunnen concentreren op ander soort werk, zoals subsidie aanvragen en wetenschappelijk artikelen schrijven. Maar dat lukt me momenteel niet echt door de vele afleidingen, het staren naar data en het maken van analyses, lieve WhatsApp-berichten van familie en vrienden en Teams-vergaderingen met collega’s en studenten.

Intussen lijkt het nieuwe normaal wat meer gewoon, kinderen weer naar school en merk ik dat ik meer ruimte krijg in m’n hoofd om toch weer een subsidieaanvraag te schrijven of na te denken over netwerkvorming in het buitenland. Ook heel goed dat de LMNR-meetings weer opgestart zijn. Wat fijn dat we elkaar weer gezien hebben, al is het digitaal.

Succesvol subsidie aangevraagd

Inmiddels is het Cindy ondanks alle afleidingen gelukt om zich te zetten tot het schrijven van een succesvolle subsidieaanvraag. Samen met haar mede-LMNR-fellow Annemarie de Vos kreeg ze het idee voor een onderzoek naar emotionele belasting van verpleegkundigen en studenten verpleegkunde in coronatijd. In sneltreinvaart vroegen ze daarvoor subsidie aan bij het COVID-19 programma van ZonMw. Ze kregen akkoord op hun aanvraag en startten in juli 2020 met hun onderzoek. Het onderzoek heeft 5 wetenschappelijk onderbouwde kennisproducten opgeleverd.

Over Cindy de Bot

Cindy de Bot is docent-onderzoeker bij de lectoraten Leven Lang in Beweging en Zorg rond het Levenseinde van Avans Hogeschool (Academie voor Gezondheidszorg, opleiding Verpleegkunde).

Cindy de Bot (1980) studeerde verpleegkunde aan de Fontys Hogeschool Eindhoven en gezondheids-wetenschappen Health Education en Promotion aan de Maastricht University. Ze werkte als verpleegkundige in een academische ziekenhuis, maar ook in de thuiszorg en ouderenzorg. In 2012 promoveerde Cindy op een onderzoek naar allergische klachten en behandeling bij kinderen in de huisartsenpraktijk (ErasmusMC). Sinds 2014 is ze docent en senior-onderzoeker bij Avans Hogeschool, opleiding Verpleegkunde. Deze functie combineert ze met onderwijstaken en met activiteiten als senior onderzoeker. Cindy is copromotor van 2 promovendi.

Op de hoogte blijven?

Volg Cindy op Twitter (@cindydebot) en LinkedIn.

Contact

Heb je een vraag aan Cindy? Neem dan contact op via cma.debot@avans.nl of +31 (0)88 525 63 06.

Studiereis naar Zweden

Cindy de Bot en Marjon van Rijn sloten hun LMNR-traject af met een bezoek aan de Zweedse Linköpings universitet.

Verpleegkundig leiderschapsprogramma LMNR 2.0

In februari 2019 startte de 2e groep fellows met het 2-jarig verpleegkundig leiderschapsprogramma Leadership Mentoring in Nursing Research (LMNR 2.0): een leiderschapstraining gericht op gepromoveerde verpleegkundigen en postdocs die werkzaam zijn als onderzoekers. Op 26 februari 2021 vond de slotbijeenkomst Connecting the dots: notes on nursing #2030 plaats.

De ontwikkeling en uitvoering van de leiderschapstraining LMNR 1.0 werd gefinancierd vanuit het inmiddels afgeronde ZonMw-programma Tussen Weten en Doen II. De uitvoering van LMNR 2.0 is ook gefinancierd vanuit het programma Tussen Weten en Doen II, maar wordt vervolgd in het programma Verpleging en Verzorging. In 2023 start LMNR 3.0 (met financiering vanuit het programma Verpleging en Verzorging).

Colofon

Tekst: Cindy de Bot 
Beeld: Jeroen van Eijndhoven (Beeld werkt)
Eindredactie: ZonMw