Verpleegkundige hartzorg op afstand: een goed voorbeeld!

Dr. Annemarie van Hout is senior onderzoeker bij het Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg van hogeschool Windesheim en projectleider van het project Verpleegkundige Hartzorg op Afstand. In deze blog vertelt zij wat Hartzorg op Afstand is en hoe dat kan worden toegepast in andere praktijken.

Hartzorg op Afstand van Isala Harthuis is een innovatieve manier van zorg verlenen aan patiënten met hartfalen die in de thuissituatie werken aan hun herstel. De zorg is in de praktijk ontwikkeld en wordt door zowel verpleegkundigen als patiënten bijzonder gewaardeerd.

'Stel dat je 2 dagen zou vergeten om te meten dan word je gebeld door het grote ziekenhuis, want ze houden het echt bij, ze kijken echt. En als je dan gemist wordt op zo’n lijstje dan bellen ze, zo van is er iets aan de hand of kunnen we wat voor je doen of is er iets met de apparatuur?', aldus een patiënt met chronisch hartfalen.

De patiënten maken gebruik van technologie om zelf een aantal belangrijke fysieke parameters (gewicht, bloeddruk, polsslag) te meten. De verpleegkundigen kunnen hen hierdoor op afstand monitoren en waar nodig per patiënt signaleren of de zorg aangepast moet worden. Hartfalen kent een grillig verloop met veel verschillen tussen individuele patiënten. Hartzorg op Afstand ondersteunt patiënten bij het krijgen van inzicht in hun ziektebeeld. Bovendien krijgen verpleegkundigen een representatiever beeld van de patiënt omdat gegevens dagelijks beschikbaar zijn. Tot slot kan de patiënt beter ingesteld worden op medicatie, omdat de reactie en bijwerkingen goed gevolgd kunnen worden.

Hartzorg op afstand is een vorm van zorg verlenen die de kwaliteit van zorg kan verbeteren en die zich goed leent om ook in andere zorgsettingen gebruikt te worden. Het project ‘Goede voorbeelden: verpleegkundige hartzorg op afstand’ van Isala, hogeschool Windesheim en hogeschool Saxion gaat een handleiding maken waarin precies beschreven staat wat Hartzorg op Afstand is en hoe deze in andere praktijken ook gebruikt kan worden. Het kan gaan om hartzorg die geleverd wordt vanuit de hartfalenpoli’s, maar het proces van nazorg begint al op een cardiologische afdeling en ook daar kan deze handleiding aan bijdragen.

Het gaat bij de handleiding niet alleen om het opschrijven van wat er al gebeurt, maar ook om de wetenschappelijke onderbouwing daarvan en vooral om hoe de zorg voor patiënten en verpleegkundigen is. In een eerder project hebben de betrokken onderzoekers van Windesheim en Saxion, in samenwerking met de verpleegkundigen van Isala, al geleerd dat verpleegkundigen en patiënten positieve ervaringen opdoen, maar ook hindernissen tegenkomen bij het geven en ontvangen van hartzorg op afstand. Technologie verandert de zorg, op zowel verwachte als onverwachte manieren. Het gebruik van technologie voor zorg op afstand gaat daarmee niet vanzelf en het vergroten van kennis en inzicht van verpleegkundigen en verzorgenden op dit werkterrein is heel belangrijk.

Met de handleiding wordt de geleverde zorg in kaart gebracht. Ook wordt in beeld gebracht welke kennis er nodig is om te kunnen anticiperen op de grote variatie die bestaat tussen patiënten. Hierbij wordt vastgelegd wat verpleegkundigen doen en wordt de kennis en ervaring die verborgen zit in hun praktijk samen met hen en met de patiënten naar voren gehaald. Zo ontstaat er een rijk beeld van hartzorg op afstand. Met de Handleiding Hartzorg op Afstand, kunnen alle verpleegkundigen en verzorgenden die zorg verlenen aan patiënten met hartfalen hun kennis op dit terrein verbreden.