Een gezond schoolklimaat is cruciaal voor kinderen en jongeren om goed te kunnen functioneren op school. Scholen hebben daarin zelf een grote rol, en de JGZ kan hen ondersteunen. Een goede samenwerking tussen de JGZ en het onderwijs is dan ook belangrijk om elkaars expertise optimaal te benutten.
Scholen zijn voor de JGZ belangrijk als signaleerder van kinderen die extra ondersteuning kunnen gebruiken. Ook kan de JGZ ondersteuning bieden bij ziekteverzuim of pestproblematiek of door te adviseren over een collectieve aanpak om gezond schoolbeleid en een prettig schoolklimaat te stimuleren. Zo krijgen kinderen de mogelijkheid om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen.
Resultaten uitgelicht
Hoe kan ik basisschoolkinderen en ouders naast mijn reguliere contactmomenten bereiken met preventieve voorlichting?
Ouders hebben behoefte aan makkelijk vindbare en betrouwbare informatie over opvoeden en opgroeien van hun basisschoolkind. Hoe kan de JGZ naast de contactmomenten praktische en laagdrempelige voorlichting geven aan ouders?
Zo ga jij aan de slag
Maak gebruik van de e-zines geschikt voor ouders van kinderen in groep 1, groep 5 en groep 8. Met voorlichting via e-zines sluit je goed aan op de wensen van ouders en anticipeer je op wat ouders te wachten staat in de ontwikkeling van hun kind. De e-zines kun je verspreiden via jouw JGZ-organisatie, basisscholen en/of sociale media. Daarnaast zijn ze beschikbaar via de GroeiGids-app, waarvoor ouders een pushbericht kunnen instellen.
Hoe kan ik de gezondheid van jongeren vanaf 14 jaar beter bevorderen?
Sinds 2013 is er een extra contactmoment voor adolescenten om de gezondheid en het gezond gedrag van jeugdigen vanaf 14 jaar te bevorderen. Er is geen standaardaanpak voor dit contactmoment zodat de JGZ kan inspelen op specifieke situaties en behoeften.
Zo ga jij aan de slag
Bekijk de keuzekaart ‘In gesprek over gezondheid’ met drie varianten voor de invulling van dit contactmoment: M@ZL, Jij en je gezondheid, en Gezond leven, check het even. Je leest wat de werkwijzen inhouden, wanneer en hoe ze gebruikt kunnen worden en wat ze opleveren. Zo krijg je inzicht in de verschillen en kun je een goede keuze maken voor een aanpak die bij jouw organisatie past.
Hoe kunnen basisscholen met de aanpak van schoolverzuim problemen voorkomen?
Dit item is dichtgeklapt
Dit item is opengeklapt
Ziekteverzuim is vaak een signaal van achterliggende problemen die de ontwikkeling van een kind kunnen belemmeren. De huidige verzuimaanpak in het primair onderwijs wisselt per school. Een structurele methodiek brengt verzuimende leerlingen beter in beeld. Met eventuele consultatie van de JGZ kunnen scholen de problemen aanpakken.
Zo benut je de uitkomsten van dit project
De methode M@ZL PO (Medische Advisering Ziekgemelde Leerling, primair onderwijs) helpt scholen bij het signaleren, registreren en oplossen van zorgwekkend schoolverzuim van leerlingen. De aanpak biedt een duidelijke taak- en rolverdeling en heldere routing voor de leerling. De aanpak sluit aan bij de zorgstructuur van een school, waarin de leerkracht een belangrijke signalerende rol heeft naar het ondersteuningsteam. Voor meer informatie over M@ZL PO en voor interesse, kan contact opgenomen worden met het NCJ, mazl@ncj.nl
Aanpak
Er is een prototype M@ZL PO ontwikkeld op basis van literatuuronderzoek en ervaringen met M@ZL VO. Ook zijn focusgroepen gehouden met basisschooldirecteuren, intern begeleiders, schoolmaatschappelijk werkenden, leerkrachten, JGZ- professionals, leerplichtambtenaren en ouders.
Resultaten
Na implementatie op 24 basisscholen in de regio West-Brabant bleek dat M@ZL PO scholen inzicht geeft in het ziekteverzuim van hun leerlingen (omvang en achterliggende problematiek) en concrete handvatten biedt bij de aanpak ervan. Daardoor ervaren scholen meer grip op het ziekteverzuim. M@ZL PO versterkt de samenwerking tussen scholen en JGZ. Jeugdartsen zien meer ziekgemelde kinderen en kunnen daardoor de medische en sociale zorg verbinden met het onderwijs. Onvoldoende ouders wilden meewerken aan een onderzoek naar het welbevinden van hun kinderen na de inzet van M@ZL PO. Het is dus onduidelijk welk effect de interventie heeft op het welbevinden van leerlingen.
Uitvoerende
GGD West-Brabant ZonMw-project: 736200010, M@ZL voor het PO. De werkwijze M@ZL (Medische Advisering Ziekgemelde Leerling) op het primair onderwijs: een schoolvoorbeeld van positionering van JGZ in het sociale domein en in haar verbindende rol tussen medische zorg, jeugdzorg en passend onderwijs
Hoe kan ik basisschoolkinderen en ouders naast mijn reguliere contactmomenten bereiken met preventieve voorlichting?
Dit item is dichtgeklapt
Dit item is opengeklapt
Ouders hebben behoefte aan makkelijk vindbare en betrouwbare informatie over opvoeden en opgroeien van hun basisschoolkind. Hoe kan de JGZ ouders naast de contactmomenten praktische en laagdrempelige voorlichting geven aan ouders?
Zo benut je de uitkomsten van dit project
Maak gebruik van E-zines geschikt voor ouders van kinderen in groep 1, groep 5 en groep 8. Met voorlichting via deze E-zines sluit je goed aan op de wensen van ouders. En anticipeer je op wat ouders te wachten staat in de ontwikkeling van hun kind. De E-zines kun je verspreiden via jouw JGZ-organisatie, basisscholen en/of sociale media. Daarnaast zijn ze beschikbaar via de GroeiGids-app, waarvoor ouders een pushbericht kunnen instellen. Of neem contact op met de contactpersoon vermeld op de facsheet.
Aanpak
Op initiatief van de JGZ van GGD regio Utrecht heeft een projectgroep gewerkt aan een landelijk, uniform en betrouwbaar product waarvan alle ouders en andere JGZ-organisaties kunnen profiteren. Het NCJ, Erasmus MC, Trimbos-instituut, Pharos en Opvoedinformatie Nederland zaten in de projectgroep.
Resultaten
Het project heeft gezocht naar manieren om naast de JGZ-contactmomenten voorlichting te kunnen bieden. In het vooronderzoek bleek dat ouders informatie via een e-zine met 55% als hoogste waarderen, naast het inloopspreekuur (ook 55%). Daarnaast zijn ze positief over informatie via de website van het CJG, de GGD of het wijkteam (49%), Facebook (47%) en de nieuwsbrief van school (38%). Het is belangrijk dat de voorlichting geschikt is voor een brede groep mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden (migranten, vluchtelingen, laagopgeleiden en laaggeletterden). Verspreiding via scholen vraagt om goede afstemming met de basisschool, het liefst face-to-face.
Uitvoerende
GGD Regio Utrecht ZonMw-project: 736300002, Praktische, positieve anticiperende voorlichting aan ouders van kinderen in de basisschoolleeftijd
Gezond op het VO
Hoe kan ik de gezondheid van jongeren vanaf 14 jaar beter bevorderen?
Dit item is dichtgeklapt
Dit item is opengeklapt
Sinds 2013 is er een extra contactmoment voor adolescenten om de gezondheid en het gezond gedrag van jeugdigen vanaf 14 jaar te bevorderen. Er is geen standaardaanpak voor dit contactmoment, zodat de JGZ kan inspelen op specifieke situaties en behoeften.
Zo benut je de uitkomsten van dit project
Bekijk de factsheet waarin de belangrijkste informatie van de 4 meest toegepaste aanpakken naast elkaar zijn gezet. Zo krijg je inzicht in de verschillen en kun je een goede keuze te maken voor een passende aanpak. En deze geschikt maken voor je eigen situatie
Aanpak
In het project zijn de inhoud, waardering en werkzame elementen van M@ZL, Gezond Leven, Check het Even! en Jij en Je Gezondheid kwalitatief geëvalueerd met jongeren, ouders, JGZ-professionals en schoolpersoneel. Dit gebeurde onder meer met focusgroepen, via online vragenlijsten en in zogeheten EffectenArena’s.
Resultaten
De deelnemers aan het onderzoek vonden de aanpak die in hun regio werd uitgevoerd nuttig, informatief en interessant, met name voor leerlingen met vragen of problemen. Jongeren wezen erop dat bepaalde onderwerpen gevoelig kunnen liggen. Privacy, de sfeer in de klas en groepsdruk zijn dus belangrijke elementen om rekening mee te houden. Directe effecten van een extra contactmoment zijn bijvoorbeeld bewustwording en kennisvermeerdering over gezondheid bij jongeren en een grotere kans op vroegsignalering van problematiek. Professionals verwachten dat een extra contactmoment een betere (gemiddelde) gezondheid oplevert en een beter functioneren op school.
Uitvoerende
Erasmus MC ZonMw-project: 736100001, Evalueren van het extra contactmoment voor adolescenten
Hoe kan ik met een verzuim-app mijn aanpak van schoolverzuim in vo en mbo verbeteren?
Dit item is dichtgeklapt
Dit item is opengeklapt
Ziekteverzuim is een groot probleem onder jongeren in voortgezet onderwijs (vo) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Zonder een goede begeleiding kan dit verzuim leiden tot psychosociale problemen, leefstijl- en motivatieproblemen en vroegtijdig schoolverlaten. Kan een aan M@ZL gekoppelde verzuim-app helpen om jongeren meer eigen regie te geven?
Zo benut je de uitkomsten van dit project
Een goede begeleiding van ziekteverzuim bij jongeren vereist maatwerk, waarbij eigen regie in combinatie met ondersteuning de motivatie en het zelfvertrouwen van jongeren kan stimuleren. M@ZL (Medische Advisering Ziekgemelde Leerling) is een verzuimaanpak die bewezen effectief is in het oplossen van verzuimproblemen. Een aan de methodiek te koppelen app biedt de mogelijkheid om het sociale netwerk van de jongeren te betrekken. Het idee is dat zij hun eigen verzuim met extra ondersteuning zelf kunnen beïnvloeden. De integrale, systematische aanpak van M@ZL zorgt daarbij voor meer en betere samenwerking tussen leerling, ouders, school en de JGZ. Op de site van GGD Flevoland vind je meer informatie over de app. Daar is ook een filmpje voor jongeren te vinden.
Aanpak
In aanvulling op M@ZL ontwikkelt GGD Flevoland een app voor jongeren in vo en mbo. Deze moet jongeren meer verantwoordelijkheid geven in het zelf regie nemen over hun verzuim en het werken aan hun terugkeer naar school. GGD Flevoland onderzoekt samen met Amsterdam UMC het gebruik en effect van de app.
Resultaten
Dit project loopt nog. De resultaten worden in de loop van 2021 verwacht.
Uitvoerende
Amsterdam UMC - locatie VUmc ZonMw-project: 736300012, M@ZL app: Ontwikkeling en evaluatie van een verzuimapp voor jongeren
Schoolverzuim
Hoe kunnen basisscholen met de aanpak van schoolverzuim problemen voorkomen?
Dit item is dichtgeklapt
Dit item is opengeklapt
Ziekteverzuim is vaak een signaal van achterliggende problemen die de ontwikkeling van een kind kunnen belemmeren. De huidige verzuimaanpak in het primair onderwijs wisselt per school. Een structurele methodiek brengt verzuimende leerlingen beter in beeld. Met eventuele consultatie van de JGZ kunnen scholen de problemen aanpakken.
Zo benut je de uitkomsten van dit project
De methode M@ZL PO (Medische Advisering Ziekgemelde Leerling, primair onderwijs) helpt scholen bij het signaleren, registreren en oplossen van zorgwekkend schoolverzuim van leerlingen. De aanpak biedt een duidelijke taak- en rolverdeling en heldere routing voor de leerling. De aanpak sluit aan bij de zorgstructuur van een school, waarin de leerkracht een belangrijke signalerende rol heeft naar het ondersteuningsteam. Voor meer informatie over M@ZL PO en voor interesse, kan contact opgenomen worden met het NCJ, mazl@ncj.nl
Aanpak
Er is een prototype M@ZL PO ontwikkeld op basis van literatuuronderzoek en ervaringen met M@ZL VO. Ook zijn focusgroepen gehouden met basisschooldirecteuren, intern begeleiders, schoolmaatschappelijk werkenden, leerkrachten, JGZ- professionals, leerplichtambtenaren en ouders.
Resultaten
Na implementatie op 24 basisscholen in de regio West-Brabant bleek dat M@ZL PO scholen inzicht geeft in het ziekteverzuim van hun leerlingen (omvang en achterliggende problematiek) en concrete handvatten biedt bij de aanpak ervan. Daardoor ervaren scholen meer grip op het ziekteverzuim. M@ZL PO versterkt de samenwerking tussen scholen en JGZ. Jeugdartsen zien meer ziekgemelde kinderen en kunnen daardoor de medische en sociale zorg verbinden met het onderwijs. Onvoldoende ouders wilden meewerken aan een onderzoek naar het welbevinden van hun kinderen na de inzet van M@ZL PO. Het is dus onduidelijk welk effect de interventie heeft op het welbevinden van leerlingen.
Uitvoerende
GGD West-Brabant ZonMw-project: 736200010, M@ZL voor het PO. De werkwijze M@ZL (Medische Advisering Ziekgemelde Leerling) op het primair onderwijs: een schoolvoorbeeld van positionering van JGZ in het sociale domein en in haar verbindende rol tussen medische zorg, jeugdzorg en passend onderwijs
Hoe kan ik met een verzuim-app mijn aanpak van schoolverzuim in vo en mbo verbeteren?
Dit item is dichtgeklapt
Dit item is opengeklapt
Ziekteverzuim is een groot probleem onder jongeren in voortgezet onderwijs (vo) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Zonder een goede begeleiding kan dit verzuim leiden tot psychosociale problemen, leefstijl- en motivatieproblemen en vroegtijdig schoolverlaten. Kan een aan M@ZL gekoppelde verzuim-app helpen om jongeren meer eigen regie te geven?
Zo benut je de uitkomsten van dit project
Een goede begeleiding van ziekteverzuim bij jongeren vereist maatwerk, waarbij eigen regie in combinatie met ondersteuning de motivatie en het zelfvertrouwen van jongeren kan stimuleren. M@ZL (Medische Advisering Ziekgemelde Leerling) is een verzuimaanpak die bewezen effectief is in het oplossen van verzuimproblemen. Een aan de methodiek te koppelen app biedt de mogelijkheid om het sociale netwerk van de jongeren te betrekken. Het idee is dat zij hun eigen verzuim met extra ondersteuning zelf kunnen beïnvloeden. De integrale, systematische aanpak van M@ZL zorgt daarbij voor meer en betere samenwerking tussen leerling, ouders, school en de JGZ. Op de site van GGD Flevoland vind je meer informatie over de app. Daar is ook een filmpje voor jongeren te vinden.
Aanpak
In aanvulling op M@ZL ontwikkelt GGD Flevoland een app voor jongeren in vo en mbo. Deze moet jongeren meer verantwoordelijkheid geven in het zelf regie nemen over hun verzuim en het werken aan hun terugkeer naar school. GGD Flevoland onderzoekt samen met Amsterdam UMC het gebruik en effect van de app.
Resultaten
Dit project loopt nog. De resultaten worden in de loop van 2021 verwacht.
Uitvoerende
msterdam UMC - locatie VUmc ZonMw-project: 736300012, M@ZL app: Ontwikkeling en evaluatie van een verzuimapp voor jongeren
Interviews
Wat is de toegevoegde waarde van de samenwerking tussen scholen, de JGZ, ouders en jongeren? Welke maatschappelijke opdracht kunnen zij vervullen door deze samenwerking op te zoeken? En waarom werkt het M@ZL-project zo goed? Yvonne Vanneste vertelt.
Het is lastig om op tijd gedrags- en ontwikkelproblemen te herkennen bij kinderen die geen contact hebben met de JGZ. GGD regio Utrecht ontwikkelde daarom een digitaal magazine om ouders positieve, preventieve voorlichting en tips te geven. Jeugdverpleeg-kundige Mareike Meijerhof vertelt erover.
Bij deze digitale publicatie hoort een fysieke waaier, bedoeld als praktisch hulpmiddel: je krijgt handvatten aangereikt om zelf aan de slag te gaan met de innovaties, nieuwe werkwijzen, methodieken en tools. Om zo je vakmanschap te versterken. Wil je hem zelf doorbladeren?
